اثر هاوتورن (Hawthorne)
تحقیقی که در هاوتورن، یک محل نزدیک به شیکاگو انجام شد، نشان داد که اثر نور بر روی عملکرد کارگران دارای جالبیت‌های خاصی است. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر نور بر عملکرد کارگران در یکی از کارخانه‌های نزدیک شیکاگو انجام شد. نتایج به‌دست‌آمده بسیار جالب بودند.
بر اساس نتایج تحقیق، مشاهده شد که کاهش یا افزایش شدت نور، هر دو باعث افزایش کارایی کارگران می‌شود. به عبارت دیگر، تغییرات شدت نور، واکنش مثبتی در کارگران ایجاد می‌کند. علت این تغییر در رفتار به دلیل احساس بررسی و نظارت بر فعالیت‌های خود توسط محیط است. این تأثیرات بعدها نیز در موارد دیگری نظیر تغییر ساعت کاری، ساعت ناهار و استراحت نیز مشاهده شد و نتایج مشابهی به دست آمد.
یکی از مثال‌های برجسته این تأثیر، افزایش کارایی افراد به دلیل تغییر موقعیت (کاری یا مکانی) آنها است. به عبارت دیگر، تغییر موقعیت فیزیکی کارگران باعث افزایش عملکرد آنها می‌شود و این یک تجربه شایع است.
به‌علاوه، باید توجه داشت که تأثیر این روش به‌صورت کوتاه‌مدت و موقت است و منحصر به مدیریت محلی و موقت می‌باشد. بنابراین، استفاده از این روش به‌عنوان یک ابزار و برنامه مدیریتی بلندمدت توصیه نمی‌شود. در استفاده از آن، باید به این نکته توجه کرد که تأثیرات آن محدود به مدت زمان کوتاهی خواهد بود و در طولانی مدت قابل استفاده نیست.